تغییرات مؤلفه‏ های مؤثر در بارش‏ های اوج ایران

نویسندگان

  • آذر کرمانی کارشناس ‏ارشد آب و هواشناسی شهری، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران
  • امید مفاخری دکتری آب و هواشناسی سینوپتیک، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران
  • محمد سلیقه دانشیار آب و هواشناسی، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران
چکیده مقاله:

بارش متغیرترین عنصر اقلیمی است که تغییرات آن پیامدهای زیست‏محیطی دارد. هدف از این پژوهش بررسی تغییر مؤلفه‏های ایجاد بارش ایران در سطح میان‏تروپوسفری است. نخست داده‏های بارش 53 ایستگاه‏ همدیدی (1984– 2013) از سازمان هواشناسی دریافت شد. برای ناحیه‏بندی از نظر دورة تداوم بارشی از تحلیل خوشه‏ای استفاده شد. براساس معیار روز بارشی، ایران به سه ناحیه طبقه‏بندی شد. به‏منظور مقایسة تغییرات مؤلفه‏های ایجاد روزهای اوج بارش در دو بازة پانزده‏ساله، داده‏های ارتفاع ژئوپتانسیل، باد مداری و نصف‏النهاری، امگا، تاوایی نسبی، و رطوبت ویژه از مرکز اروپایی پیش‏بینی میان‏مدت جو دریافت شد. نتایج نشان داد اگرچه میانگین ارتفاع هستة مرکزی کم‏ارتفاع مؤثر بر بارش اوج در بازة دوم مطالعاتی از شمال به جنوب ایران کاسته و بر عمق ناوه‏ها افزوده شده است، قسمت جلوی ناوه اغلب در شرق ایران قرار گرفته و تأثیرگذاری آن‏ها بر بارش اوج نسبت به بازة اول کمتر شده است. موقعیت هستة مرکزی پُرارتفاع عربستان، نسبت به محل قرارگیری آن در بازة اول، شرقی‏تر شده و فرارفت رطوبت کمتری داشته است. همچنین، شیب ارتفاع (اختلاف ارتفاع هستة مرکزی با کنتور بیرونی) از شمال به جنوب کشور افزایش داشته است؛ این امر نشان می‏دهد بر شدت بارش‏ها افزوده شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی رابطه سامانه های همدید مؤثر در بارش های سنگین پهنه کم بارش شمالی ایران

در این پژوهش بارش­های سنگین پهنه­­کم بارش شمالی ایران با استفاده از رویکرد محیطی به گردشی مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تحلیل این­گونه بارش­ها در این پهنه از پایگاه داده بارش اسفزاری استفاده شده است. ابتدا پایگاه داده­ای از بارش روزانه از 1/1/1340 تا 10/11/1383 (شامل15992روز) تهیه شد. به­کمک داده­های بارش روزانه 1437 ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژی نقشه­های همبارش پهنه به­روش کریگینگ روی یاخته­...

متن کامل

تحلیل تغییرات زمانی و مکانی بارش های سالانه ایران

عنصر بارش یکی از عناصر پیچیده و حیاتی جو زمین است و تغییرات زمانی و مکانی آن می تواند اقلیم ایران را کنترل کند. در این تحقیق به منظور مدلسازی تغییرات زمانی و مکانی بارش، از داده های مجموع بارش سالانه 50 ایستگاه هواشناسی همدید و اقلیمی در خلال سال های 1966 – 2005 که دارای پراکنش مناسبی است، استفاده شد. از آنجا که بارش به عنوان یک عنصر اقلیمی، رفتاری غیر خطی داشته و نیز از توزیع نرمال تبعیت نمی ک...

متن کامل

مطالعۀ تطبیقی روش های برآورد بارش مؤثر در زراعت گندم دیم در اقلیم های مختلف ایران

برآورد بارش مؤثر که قسمتی از بارش کل بوده و برای تأمین نیازهای تبخیر ـ ­تعرقی در بخش توسعۀ ریشۀ گیاه در دسترس است، به­دلیل هزینۀ بالای به‎کارگیری ابزار­های دقیق، عمدتاً به‎کمک روش­های تجربی انجام می­شود. هدف از این پژوهش، مقایسۀ چند روش تجربی برآورد بارش مؤثر با روش مبتنی بر بیلان آب ـ خاک و معرفی روش تجربی مناسب در اقلیم‎های مختلف کشور است. برای این امر از داده­های هواشناسی، فنولوژی و خاک و عمل...

متن کامل

مؤلفه های فرهنگی مؤثر بر سیاست خارجی

پیش فرض ما در این مقاله این است که مؤلفه های فرهنگی نیز در کنار سایر مؤلفه های قدرت می توانند نقشمؤثری در سیاست خارجی ایفا کنند. لزوم تحقیق درباره این پیش فرض از آن روست که توجه به رویکردهای نوین درسیاست خارجی از اولویت های ذهنی بخش عظیمی از نخبگان هر کشور به شمار م یرود. بدین لحاظ، ما به دنبال پاسخ«؟ مؤلفه های فرهنگی ایران چه رابطه ای با سیاست خارجی دارند یا می توانند داشته باشند » این سؤال اص...

متن کامل

تغییرات زمانی بارش ایران

عناصر مختلف اقلیمی دارای حرکات و نوساناتی در طول زمان هستند که باید این نوسانات بررسی و شناخته شوند بعضی از این نوسانات از الگوهای خاصی پیروی می کند و بعضی دارای الگوهای نوسانی منظم نیستند. این نوسانات نامنظم، تغییرات تصادفی نامیده می‌شوند. براین اساس برای سنجش و پیش بینی تغییرات تصادفی در بارش فصلی و سالانة ایران از مدل های تغییرات تصادفی استفاده شد. با توجه به سنجش و پیش بینی مدل‌ها، بارش فصل...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 51  شماره 1

صفحات  87- 103

تاریخ انتشار 2019-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023